Orjinal Araştırma

Anaflaksiye Aile Hekimlerinin Gözünden Bakış

10.4274/jcp.2019.0003

  • Mehmet Yaşar Özkars

J Curr Pediatr 2019;17(1):34-44

GİRİŞ ve AMAÇ:

Anaflaksi; hızlı başlangıçlı ve ölümcül olabilen alerjik bir reaksiyon olarak tanımlanabilir. Anaflaksi yönetiminde ana hedef doğru ve hızlı tanı ve tedavidir. Çünkü tanı veya tedavide gecikme ölüme yol açabilir. Bizim bu çalışmayı yapmaktaki birincil amacımız; birinci basamak sağlık hizmeti veren aile hekimlerimizin anaflaksi tanı ve tedavisi hakkındaki bilgi düzeylerini ölçmektir. Diğer yandan söz konusu hekimlerimizin dikkatlerini anaflaksi konusuna çekerek konu hakkındaki farkındalıklarının artırılmasını sağlamaktır.

YÖNTEM ve GEREÇLER:

Çalışmamıza 192 aile hekimi gönüllü olarak katıldı. Aile hekimleri ile yüz yüze görüşülerek önceden hazırlanmış olan anket formları dolduruldu. Anket formları hekimlerin anaflaksi durumunu tanıma ve tedavi etme becerilerini ölçmeye yönelik olarak hazırlandı. Verilen doğru cevaplarla aile hekimlerinin mesleki tecrübeleri arasında ilişki olup olmadığına bakıldı. Mesleki tecrübe 1-10 yıl çalışma ve 11-30 yıl çalışma olarak iki grupta değerlendirildi.

BULGULAR:

“Anafilakside ilk basamak hareketi olarak Adrenalin uygulamasının önerilen yolu nedir?” sorusuna birinci grup %80,3 oranında “intramüsküler” cevabını verirken ikinci grupta bu oran %60,3‟lerde kaldı ve iki grubun kıyaslamasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p=0,004). “Adrenalinin tavsiye edilen uygulama yeri neresidir?” sorusuna verilen doğru cevaplar (Birinci grup %60,5 / İkinci grup %45,7) kıyaslandığında ise iki grup arasında anlamlı fark vardı (p=0.034). “Adrenalin (Penepin®) otomatik enjektörünü hiç duydunuz mu?” sorununa birinci grubun %51,3‟ü “evet” cevabı verirken ikinci grubun %36,2‟si “evet” cevabını verdi ve her iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p=0.039).

TARTIŞMA ve SONUÇ:

Sonuç olarak, çalışmamız, birinci basamakta çalışan aile hekimlerin anaflaksi konusundaki bilgilerinin yetersiz olduğunu göstermektedir. Eksikliklerin giderilebilmesi için birinci basamakta çalışan hekimlerimize etkili ve pratiğe dayalı eğitimlerin verilmesi elzemdir. Ayrıca yapılacak yeni anket çalışmalarına da ihtiyaç vardır. Çünkü her anket çalışması konu ile ilgili bir farkındalık oluşturarak bilgi düzeyinin artmasına katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Aile hekimi, anaflaksi, adrenalin