Inguinoskrotal bölge çocuklarda birçok cerrahi sorunun görüldügü bir alandir. Skrotumda ani gelisen kizariklik, sislik ve agri ile ortaya çikan bir grup hastalik akut skrotum patolojilerini olusturmaktadir (Sekil 1). Bu grup içinde yer alan hastaliklar testis torsiyonu, testis ve epididim eklerinin torsiyonlari, epididimitis / orsiepididimitis, bogulmus kasik fitigi, travmatik hidro / hematosel, idiopatik skrotal ödem ve skrotumun yag nekrozudur (Tablo 1). Bunlar disinda seyrek olarak rastlanilan bazi hastaliklarda benzer tablolari olustururlar. Bu hastaliklarin baslangiç ve gelisim hizlari, lokal bulgulari ve agri siddeti açisindan farkliliklari bulunabilmektedir (1-3).
Appendiks Testis Torsiyonu
Testisin dört appendiksinden en sik \appendiks testis\ (Hydatid of Morgagni) torsiyona ugrar (Sekil 4). Müllerien kanalin bir artigi olan bu yapi preadolesan dönemdeki çocuklarda artmis olan östrojen hormonlari etkisi ile büyür ve pedikülü etrafinda kolayca dönebilir. Skrotumda, testisten ayri ancak ona yapisik 0.5-1 cm.lik agrili bir kitle ele gelir. Dikkatle bakildiginda bu nohut kadar kitlenin skrotum cildinden mavi bir röfle verdigi (blue dot sign: mavi nokta belirtisi) ve transilluminasyon ile görülebildigi dikkat çeker. Testis torsiyonunun ekarte edilemedigi durumlarda yapilan skrotal eksplorasyon ve appendiksin eksizyonu agriyi ortadan kaldirir. Taninin net oldugu durumlarda analjezik, antienflamatuar ve skrotal elevasyon ile birlikte yatak istirahati yeterli olmaktadir (16).
Epididimit / Orsiepididimit / Orsit
Epididimit ve orsiepididimit etyolojisinde siklikla enfeksiyöz ve inflamatuar olaylar rol oynamaktadir. Enfekte idrarin duktus ejaculatorius’lara kaçisi neden olabilmektedir. Kuzey Amerika da özellikle cinsel aktif çocuklarda Gonokok ve Klamidia enfeksiyonlari da önem tasimaktadir. Zorlanma ve agir kaldirma esnasinda da duktuslara idrar kaçisi kimyasal epididimitise neden olabilmektedir. Tekrarlayan orsiepididimitis ataklarinda ürethra striktürü, posterior ürethral valv, mesane boynu obstrüksiyonu, Cowper kanal anomalisi ve ektopik açilimli üreter gibi ürolojik sorunlar akla gelmeli ve elektif kosullarda bu sorunlari ortaya koymak için ultrasonografi, iseme sistoüretrografisi ve sistoskopi incelemeleri yapilmalidir. Fizik muayenede genellikle testis normal, epididim ise normal lokalizasyonda, hassas, büyük, sert ve agrili olarak ele gelmektedir. Skrotum ödemli ve hiperemiktir.Urethral akinti ve sürüntü materyali taniyi destekleyebilir. Büyük çocuklar ve hafif olgularda oral antibiyotik, analjezik ve poliklinik takibi; küçük olgularda ise intravenöz antibiyotik ve analjezik tedavisi uygulanmalidir. Agri ve hassasiyetin 72 saat, skrotal sisligin ise 1-2 hafta sürebilecegi bilinmelidir.Orsit, epididimite bagli olarak gelisebilecegi gibi viral hastaliklardan sonra da (kabakulak) görülebilir. Infant ve küçük çocuklarda seyrektir. Fizik muayenede; testis hassas, skrotum eritematöz ve ödemli, idrar incelemesi normal, kan sayiminda lökositoz ve radyoizotop incelemesinde hiperemik testis saptanmaktadir. Tedavide yatak istirahati ve gözlem esastir. Testis fonksiyonlari genellikle normal olmakla birlikte, genç eriskinlerde postinfeksiyöz subfertilite görülebilecegi unutulmamalidir (17,18).
Travmatik Hidro / Hematosel
Skrotumda tunika vaginalis içinde travma sonucunda sivi ve / veya kan birikebilir. Akut ortaya çikmasi ile konjenital hidroselden, çok agrili olmamasi ve kistik özelligi ile torsiyon ve orsiepididimitten ayirt edilir. Sivi kendiliginden rezorbe olacagindan mecbur kalmadikça drene edilmemelidir. Hematosel bazen testis kan akimini bozacak kadar kompartman sendromuna neden olabilecegi için drenaj gerekli olabilir (1-3).
Idiopatik Skrotal Ödem
Idiopatik skrotal ödem sadece skrotum cildini ilgilendiren, kalinlasmis skrotum içinde testislerin agrisiz ve normal olarak palpe edilebildigi, otoimmün, alerjik ya da psikosomatik nedenli bir hastaliktir (Sekil 6). Bazen penis cildi ve prepüsyumda olaya katilabilir. Özel tedavisi yoktur, skrotal elevasyon ile birkaç gün içinde kendiliginden düzelme gözlenir (1-3,19-21). Yukarida belirtilen patolojilerin yaninda teratomlar, yolk sac tümörleri ve rabdomyosarkomlar gibi testiküler ve paratestiküler tümörler ile lenfoma ve lösemiye bagli testiküler infiltrasyonlarin ve Henoch – Schönlein basta olmak üzere vaskülitlerin de skrotumda ani gelisen kizariklik, sislik ve agriya neden olabilecekleri unutulmamalidir (22).Testisin ani gelisen agri, sislik ve kizariklik ile seyreden akut skrotum patolojilerinin ayirici tanisi her zaman mümkün olmayabilir. Laboratuar incelemelerinin zaman almasi ve her zaman kesin tani koyduramamasi nedeniyle cerrahi eksplorasyon uygulamalari en kötü olasilik olan testis torsiyonuna bagli testis nekrozu görülmesini oldukça azaltmaktadir (23). Bu nedenle akut skrotum düsünülen hastalarin zaman geçirmeksizin, mümkünse ilk 6 saat içerisinde çocuk cerrahisi ya da çocuk ürolojisi birimlerine basvurdurulmalari büyük önem tasimaktadir.Doç Dr. Nizamettin Kiliç, Uludag Üniversitesi, Tip Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dali, Çocuk Ürolojisi Bilim Dali, Görükle, 16059, Bursa