Egzersiz Provakosyon Testinin Yapilisi
Olgunun hazirlanmasini takiben öncelikle baslangiç solunum fonksiyon testleri yapilarak ilk degerler kaydedilir (Sekil 1). Ardindan olguya 6-8 dakikalik bir süre boyunca maksimum kapasitenin %75-90nina kadar ulasan bir tempoda egzersiz yaptirilir. Bu egzersiz açik havada serbest kosu seklinde olabilecegi gibi laboratuar ortaminda kosu bandi üzerinde kosu seklinde olabilir yada bisiklet (sikloergometre) kullanilabilir. Yapilan bu zorlu egzersizi takiben 3,5 dakika gibi araliklarla solunum fonksiyon testleri yapilarak kaydedilir. Anlamli düsüsün saptanmasi durumunda test pozitif demektir. Egzersizden sonraki en büyük azalmalar 3. ile 15. dakikalarda kaydedilir. FEV1 ya da PEF degerinde %15ten fazla düsme olmasi testin pozitif oldugu anlamina gelir. FEV1de %15-20 arasinda düsme hafif , %20-30 arasinda düsme orta derecede ve %30dan fazla düsme agir egzersizle ortaya çikan bronkospazmi göstermektedir (16). Brons daralmasinin siddetine göre iyilesme 30-60 dakikalar arasinda tamamlanir. Egzersiz testinin duyarliligi %55-80 ve özgüllügü %93 olarak belirlenmistir (17).
Egzersizle Ortaya Çikan Bronkospazmin Önlenmesi
Egzersize bagli bronkospazmi (EBB) olan olgular öncelikle egzersiz öncesi ön isinmadan yarar görürler (11). Olgularda devam eden persistan astimin kontrol altina alinmasi öncelikli olarak düsünülmelidir, bu amaçla önerilen en iyi medikal tedavi inhale kortikosteroidlerdir (11). Bu tedaviye eklenen uzun etkili beta 2 agonistler ek yarar saglarlar. Daha az olarak lökotrien antagonistleri ve kromolinlerin de etkisi olmaktadir. Izole EBBnin uygun tani ve tedavisi yapilmazsa spor yapan kisilerin performansini olumsuz yönde etkilemektedir (18). Izole EBB olan hastalarin tamamina yakini sadece egzersiz öncesi tedavi gerektirirken, egzersizle indüklenen ataklari olan kronik astimli hastalar günlük antienflamatuar tedaviye ilave olarak egzersiz öncesi tedaviye ihtiyaç duymaktadirlar (19). Bu olgularda egzersiz öncesi kisa etkili inhale beta 2 agonist ilaçlar yarar saglamaktadir.