Çocukluk Çagi Kanserlerine Eslik Eden Yakinma ve Bulgular

Çocukluk çagi kanserleri 14 yas ve altinda milyon çocukta 100-120 sikliginda görülmektedir. Gerek sik görülen hastaliklardan olmamalari, gerekse yakinma ve bulgularin hastaliga özgül olmayip, çocuklarin diger hastaliklarinda da görülen belirtilerden olmasi nedeniyle erken dönemlerde yakinma ve bulgulara bakilarak kanser düsünülmesi çogu zaman güçtür. Pediatrik kanser tanisina kadar geçen zaman degisken olup, ortanca süre nöroblastomalarda 31 gün iken, Hodkgin hastaliginda 136 gündür. Hastayi hekime getiren ana sikayetin yani sira diger yakinmalarinda tek tek sorgulanmasi gerekir. En sik görülen belirti ve bulgularin neler oldugu, ayirici tanida hangi yasta hangi hastaliklarin düsünülmesi gerektigi mutlaka bilinmelidir. Sik görülen yakinma ve bulgularin disinda, nadir görülen yakinma ve bulgularin hangi tümörlerde görüldügü de akilda tutulmalidir. Belirti ve bulgular eriskinler için klasik olarak söylenenlerden farklidir. Çocukluk çaginin diger hastaliklarini düsündüren, ilk asamada kanser için bir degerlendirme gerektirmeyen sik görülen belirti/bulgular su kanserlerle eslestirilebilirler: Halsizlik, ates, yaygin lenfadenoatiler lenfoma, Ewing tümörü, nöroblastomayi düsündürtür. Basagrisi, bulanti, kusma beyin tümörü ve lösemiyi; konvülsiyon beyin tümörlerini; kulak agrisi, burun akintisi, farinjit yumusak doku sarkomlarini; basboyunda adenopati nöroblastoma, tiroid tümörü, yumusak doku sarkomlari, lenfoma, lösemiyi; ekstratorasik kitleler yumusak doku kitlesi seklinde ise yumusak doku sarkomlari ve primitif nöroektodermal tümörü, kemik sertliginde ise Ewing sarkomu ve nöroblastomayi düsündürtür. Intratorasik adenopatiler ise lenfoma ve lösemiler akilda tutulmalidir. Abdomende ekstraabdominal tumusak doku kitleleri yumusak doku tümörleri ve primitif nöroektodermal tümörü akla getirmeli; ishal, kusma, hepatomegali, splenomegali varliginda nöroblastoma, lenfoma, hepatik tümörler, lösemiler hatirlanmalidir. Genitoüriner belirti/bulgulardan hematüri varliginda Wilms tümörü ve yumusak doku sarkomlari, idrarda güçlük varsa prostat veya mesane sarkomlari düsünülmelidir. Vajinitte, peritestiküler kitlelerde yumusak doku sarkomlari altta yatan neden olabilir. Kas iskelet sisteminde yumusak doku kitlelerinde rabdomyosarkom, diger yumusak doku tümörleri, primitif nöroektodermal tümör; kemikte kitle/agri varsa osteosarkom, Ewing sarkomu, Hodgkin disi lenfoma, nöroblastoma ve lösemi akla getirilmelidir. Öte yandan sik görülmeyen ancak görüldügü zaman derhal degerlendirmeyi gerektiren berliti/bulgular ise su sekildedir: Hipertansiyon varliginda renal, adrenal tümörler, nöroblastoma; petesi varliginda lösemi, nöroblastoma; antibiyotiklere cevapsiz adenopati varliginda lösemi, lenfoma; endokrin problemlerden gelisme geriliginde hipofiz tümörleri, elektrolit bozuklugunda hipotalamik tümörler, seksual anormallikler gonadal tümörler, cushing sendromunda adrenal tümörler; basagrisi, sabah kusmalari, kranial sinir paralizileri, ataksi, dilate pupil, papil ödemi, afebril konvülsiyon, hallüsinasyon, afazi, kuvvet kaybi , paralizi varliginda beyin tümörleri tümörleri; gözlerde beyaz leke, proptozis, körlük, intraorbital hemoraji varliginda retinoblastoma, metastatik rabdomyosarkoma, nöroblastoma; Dis kulakta kitle, mastoid hassasiyet ve sislik varliginda langerhans hücreli histiositoz, rabdomyosarkom; boyunda ödem varliginda mediastinal tümörler; faringeal kitlede rabdomyosarkom, lenfoma, nazofarinks karsinomu; periodontal kitle, dis kaybinda langerhans hücreli histiositoz, Burkitt lenfoma, nöroblastoma, osteosarkoma; torakal kitle, öksürük, nefes darligi varliginda yumusak doku sarkomlari ve mediastinal tümörler, metastatik tümörler; abdominal kitle varliginda Wilms tümörü, yumusak doku sarkomlari, nöroblastoma ve karaciger tümörleri; testiküler ve vajinal kitlelerde germ hücreli tümörler ve rabdomyosarkoma; kas-iskelet sistemi kitleleri varliginda ise osteosarkom, Ewing tümörü, lösemi, nöroblastoma (NBL), yumusak doku sarkomlari (YDS) düsünülmelidir.Çocukluk çaginin bazi tümörlerinde nadir görülen belirti/bulgularinin bilinmesi hizli ve dogru tanida yol gösterici olabilir. Nöroblastoma’li hastalarda kronik ishal, opsomyoklonus, horner sendromu; akut lösemilerde hiperkalsemi; Hodgkin hastaliginda nefrotik sendrom, karaciger tümörlerinde trombositoz bu grup nadir belirti/bulgulara örnek olarak verilebilir. Sonuç olarak çocukluk çagi kanserleri nadir görülen hastaliklardan olsa da, tedavide basari sansinin %80’lere kadar ulasmasi nedeniyle erken tani yasam sansini dogrudan etkilemektedir. Bu açidan birinci basamakta çocuk hasta ile karsilasan her düzey ve branstan hekimin kritik bir sorumlulugu vardir ve çocuklarda olasi kanser tanisini akla getiren belirti ve bulgular iyi bilinmelidir.