Ilkögretim Ögrencilerinin Sosyodemografik Özelliklerinin Sagligi Gelistirme Davranislarina Etkisi - POSTER: 50

Arastirma Karaman merkezinde ilkögretim okullarinin altinci sinifina devam etmekte olan çocuklarda, sagligi gelistirmeye yönelik davranislar ile sosyodemografik özellikler arasindaki iliskiyi incelemek amaci ile tanimlayici olarak planlanmis ve uygulanmistir.Arastirma Karamanda düsük, orta ve yüksek sosyoekonomik düzeye göre ayrilmis 36 ilkögretim okulunda 347 ögrenci üzerinde, Mart-Haziran 2006da gerçeklestirilmistir. Arastirmaya baslamadan önce Il Milli Egitim Müdürlügünden izin alinmis, örneklem grubu disinda farkli üç ilkögretim okulunda da ön uygulama yapildiktan sonra, anketler yeniden düzenlenerek uygulanmistir. Anket sorularinda çocuklarin sagligi gelistirmeye yönelik davranislarini kapsayan Ardellin sagligi gelistirme modeli temel alinmis ve sorular D.B. Ardellin önerileri de alinarak düzenlenmistir. D.B.Ardelin yönlendirdigi World Wellnes Center çalisanlarindan John Travis ve Anne Helmklenin destekleri ile arastirma yönlendirilmistir. Sosyodemografik Özellikler ve Ardelin Sagligi Gelistirme Modelini kapsayan anket uygulanmistir. D.B..Ardel tarafindan hazirlanan anket Özsorumluluk, Beslenme Bilinci, Fiziki Aktiviteler, Stres Yönetimi ve Güvenlik davranislarini sorgulamaktadir. Elde edilen verilerin analizinde SPSS-10,01 programindan yararlanilmistir. Sosyodemografik verilerin degerlendirilmesi sayi ve yüzdelik olarak gösterilmis; sagligi gelistirmeye yönelik davranislarla sosyodemografik özelliklerin arasindaki iliskiyi belirlemek amaciyla tek yönlü varyans analizi (Oneway ANOVA-F testi) ve chisquare; degiskenler arasindaki farkin hangi gruptan kaynaklandigini belirlemek amaci ile Post Hock Hockbergs GT2 testleri kullanilmistir. Arastirma sonucunda anket uygulanan çocuklarinin %57nin 12 yas grubundan, annelerin %41inin ilkokul mezunu ve %85inin evhanimi, babalarin ise %38nin lise mezunu oldugu; arastirmaya katilan çocuklarin %36nin dört kardesten fazla oldugu, %58in kendi evlerinde oturdugu, %16in sosyal güvencesi olmadigi tespit edilmistir. Orta sosyoekonomik düzeyden %62.3 oraninda çocugun herzaman kendi sagligindan kendinin sorumlu oldugunu düsündügü; düsük sosyoekonomik düzeyden %60.8in hastalandiklarinda iyilesmek için kendi kendilerine bir seyler yapabildikleri saptanmistir. Tv reklamlarinin sagliksiz gidalara yönlendirdigini çocuklarin % 65i düsünmektedir. Düsük sosyoekonomik düzeydeki çocuklar, diger düzeylere oranla daha fazla kendi sagliklarindan kendilerinin sorumlu olduklarinin bilincindedirler. Ayrica giyinme, yemek yeme vb kendi islerini kendi kendine yapan çocuklar düsük sosyoekonomik düzeyde daha fazladir. Evhanimi annelerin çocuklarinin, diger meslek grubundan olan annelere göre üç ögün düzenli yemek yedikleri; düzenli yemek yiyenlerin oraninin düsük sosyoekonomik düzeyden yüksek sosyoekonomik düzeye paralel olarak artis gösterdigi saptanmistir. Yüksek sosyoekonomik düzeydeki çocuklarin % 83.3ü her zaman sagliklarinin önemli oldugunu ve hastalanmamak için saglikli yemek yemeye özen gösterdiklerini ifade etmektedirler. Düsük, orta ve yüksek sosyoekonomik düzeydeki 30-39 yas arasi annelerin çocuklari, sorunlarini evdekilerle daha fazla oranda konusabilmekte, annenin yasi ilerledikçe çocuklarin sorunlarini paylasma orani azalmaktadir. Elde edilen bulgular dogrultusunda çocuklarin sagligi gelistirmeye yönelik davranislari konusunda planli ve sektörlerarasi isbirligini öne çikaran saglik egitim programlari yapilmasi; saglik personeli yetistiren okullardaki egitimde olumlu saglik aliskanliklari kazandirmaya yönelik bilgilerin müfredata eklenmesi; çocuklarin sagligi gelistirme davranislarinin tarama programlari ile tespit edilip sürekliliginin saglanmasi ve ayni konuda yeni yapilacak arastirmalarda annelerin de arastirma sorularini cevaplandirmasina iliskin öneriler sunulmustur.