Neonatal sepiste tani klinik belirtiler ve laboratuvar bulgularinin birlikte degerlendirilmesi ile konur. Zorluk, sepsis belirteçlerinin hastaliga özgü olmamasindan kaynaklanir. Yenidogan dönemindeki metabolik, respiratuvar, kardiyak sorunlar sepsise benzer tablolarla karsimiza çikarlar.
Sepsiste Erken Belirtiler
1. Isi degisiklikleri,2. Istahsizlik,3. Tarti aliminda duraklama,4. Solukluk,5. Huzursuzluk,6. Hipotoni,7. Irritabilite,8. Sarilik,9. Kusma,10. Ileus,11. Apne,12. Tasipne,13. Tasikardi,14. Gecikmis kapiller dolum zamani.
Sepsiste Geç Belirtiler
15. Respiratuvar; Siyanoz, inleme, öksürük, solunum güçlügü,16. Abdominal; Safrali kusma, distansiyon, barsak seslerinde azalma,17. Santral sinir sistemi; Tiz sesli aglama, bombe fontanel, konvulsiyon,18. Hemorajik diyatez,19. Sklerem.Sepiste dikkatli klinik izlemin sonucunda kusku varsa laboratuar tetkikleri yapilmalidir. Çogu kez “bebegin iyi olmadigini” söyleyen hemsirenin gözlemi bizi arastirmaya yönlendirir. Annenin ise “her zamankinden farkli davrandigini” gözlemesi ve belirtmesi üzerinde durulmasi gereken durumdur. Zira altin standard olan hemokültür ile sepsis etkeninin saptanmasi en iyi kosullarda bile her zaman olasi degildir.Klinik izlemdeki akis semasi söyle siralanabilir;1. Belirtileri sapta ( ates, sarilik, solukluk, inleme…)2. Deride, derialti yag dokusu veya saçli deride lezyon var mi?3. Kalp hastaligini düsündüren tasikardi veya üfürüm var mi?4. Periyodik solunum veya tasipne var mi?5. Akciger sesleri nasil?6. Hepatosplenomegali var mi?7. Böbrekler büyük mü?8. Göbekte enfeksiyon belirtileri var mi?9. Barsak sesi var mi? Peritonit düsündüren duyarlilik var mi?10. Otit var mi?11. Spinal kord ve saçli deride enfeksiyona neden olan belirtiler var mi?12. Bebegin nörolojik durumu nasil?13. Bebek dehidrate mi?14. Renal açida duyarlilik var mi (pyelonefrit)?
Arastirmalar
1. Sürüntü kültürleri: Ilk 6-12 saat içinde kulak ve bogaz kültürleri yararli olabilir. Gastrik aspirat anlamli degil.2. Erken sepsiste maternal HSV düsünülerek degerlendirilmeli.3. Geç sepsis veya NEK’te diski kültürü.4. Endotrakeal tüp aspirati.5. Torba idrari veya kusku halinde suprapubik örnek alinmasi.6. Kan kültürü.7. Lökosit/yayma: 1. günde:PMN 0.2 3.günden sonraPMN > 7500/mm3 800 /mm3 I:T > 0.2 Thr 6mg/L, seri ölçüm yararli, IL 6 ?9. Lomber ponksiyon.10. Akciger grafisi.11. Batin grafisi.12. Kan gazlari/metabolik asidoz!13. Biyokimya: Üre, glukoz, kalsiyum, albumin, elektrolitler.Sepsis kuskusunda kesin tani hemokültürde etkenin üretilmesi ile konmasina karsin, bu her zaman olasi degildir. Nötropeni, lökopeni, CRP yüksekligi, trombositopeni, grafi bulgulari ile birlikte bebegin klinik durumu sepsisi düsündürürse tedaviye baslanmalidir. Hasta bir bebegi hekimden önce dikkatli bir anne veya hemsire tanir. Klinik belirtiler sepsisi düsündürdügünde, ayirici tanilari dislayacak laboratuvar tetkiklerinin degerlendirilmesi ile sepsis tedavisi baslanmalidir. Sonuçta, ampirik tedaviye baslamanin geç kalmaktan daha iyi olacagi her zaman akilda tutulmamalidir