Öz
Giriş
D vitamini, ultraviole B ışınlarına maruz kalma sonucu ciltte üretilen, yağda çözünen ve bağışıklık hücrelerini etkileyerek immünomodülatör özelliği olan steroid ön hormondur. Bu çalışmada Multisistemik inflamatuar sendrom (MIS-C) tanılı hastaların sistemik tutulumları ile 25-OH vitamin D düzeyi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem
Tanımlayıcı bir araştırmadır. Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde 01.10.2020-01.04.2022 tarihleri arasında yürütüldü. Bu araştırmaya AFSÜ, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği’ne başvuran MIS-C tanısı almış olan 1 ay-18 yaş arasındaki hastalardan serum 25-OH vitamin D düzeyi eletronik arşiv sisteminde olan hastalar dahil edildi. Toplanan veriler Statistical Package for Social Sciences versiyon 26.0 (SPSS IBM, Armonk, NY, Amerika Birleşik Devletleri) ile analiz edildi. S paket programı ile yapıldı. Kategorik değişkenler yüzde ve frekanslar ile sunuldu. Sürekli değişkenlerin normal dağılıma uygunluğu Shapiro Wilk testi ve görsel histogramlar ile kontrol edildi. Normal dağılan sürekli değişkenler ortalama±standart sapma olarak, normal dağılmayan sürekli değişkenler ise ortanca ve çeyrekler-arası aralık (IQR=interquartile range) olarak ifade edildi. D vitamini normal dağılmadığı için ikili gruplar arasında karşılaştırılırken Mann-Whitney U testi kullanıldı. İkiden fazla grup arasında D vitamini düzeyi karşılaştırılırken Kruskal Wallis testi kullanıldı. Anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edildi. 25-OH vitamin D ile laboratuvar değerleri arasındaki korelasyon için Spearman korelasyon testi kullanıldı.
Bulgular
Bu retrospektif çalışma MIS-C tanılı 34 hasta ile yapıldı. Olguların yaş ortalaması 7.03±3.9, %52.9 (n=18)’u erkek, %47.1 (n=16)’i ise kız idi. Olgularda gastrointestinal sistem tutulum (%58.8;n=20), kardiyak tutulum (%64.7;n=22), nörolojik tutulum (%23.5;n=8) olduğu tespit edildi. Ortalama 25-OH vitamin D düzeyleri; gastrointestinal sistem tutulumu olanlarda 15.7 (IQR= 18) ng/mL, kardiyak tutulumu olanlarda 16.8 (IQR= 17) ng/mL, nörolojik sistem tutulumu olanlarda 12 (IQR= 8) ng/mL saptandı. Olguların sistem tutulumları ile 25-OH vitamin D düzeyleri arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı.(p değerleri sırasıyla; (p= 0.779), (p= 0.957), (p=0.144).) Olguların 25-OH vitamin D düzeyleri ile yaş arasındaki ilişki değerlendirildiğinde negatif bir korelasyon saptandı. (r=-0.414; p=0.015) MIS-C tanılı olguların 25-OH vitamin D düzeyleri ile fibrinojen arasındaki ilişki değerlendirildiğinde negatif bir korelasyon saptandı. (r=-0.414; p=0.015).
Sonuç
Sonuç olarak MIS-C tanılı olgularda 25-OH vitamin D düzeyi ortalaması yetersizlik seviyesinde olduğu saptandı. Çocuklarda profilaktik D vitamini yapılması gerektiği düşünüldü. Sistem tutulumlarının D vitamini ile ilişkisi incelendiğinde anlamlı bir fark bulunmadı.
