Giris

Yaygin damariçi pihtilasmasi veya diger adiyla dissemine intravasküler koagülasyon (DIK); farkli nedenlerle meydana gelen ve sinirlanamayan intravasküler koagülasyonun aktivasyonu, mikrovasküler fibrin olusumu, koagülasyon faktörlerinin tüketimi, trombin ve plazminin endojen üretimi ile tanimlanan yaygin edinsel bir klinikopatolojik bozukluktur (1).Yaygin damariçi pihtilasmasinda ilk klinik gözlem, bir yilan isirmasi sonrasi vücudun birkaç yerinde kanama olarak, yüzyillarca önce Celsus tarafindan yapilmistir. Yirminci yüzyilin ortalarinda ise DIK ile sepsis ve organ yetmezligi arasinda iliski kurulmustur. Daha sonra yapilan klinik ve deneysel çalismalarda, DIKte multiorgan yetmezligine yol açan sistemik mikrovasküler trombozun kanitlari gösterilmistir (2). Yaygin damariçi pihtilasmasi bir hastalik degildir. Altta yatan bir hastaliga ikincil olarak gelismektedir. Yaygin damariçi pihtilasmasinda küçük ve orta büyüklükteki damarlarin tikanmasi sonucu organlara giden kan akimi azalir; multipl organ yetmezligine neden olan hemodinamik ve metabolik degisiklikler olur. Koagülasyon sisteminin aktivasyonu koagülasyon proteinlerinin ve trombositlerin tüketimi ve harcanmasina, bunun sonucunda da kanamaya yol açar. Böylece ayni anda tromboz ve kanama problemleri gelisir. Sendromun laboratuvar bulgulari; pro-koagülan aktivasyonu, fibrinolitik sistem aktivasyonu, inhibitör tüketimi ve son organ hasari veya yetmezliginin biyokimyasal göstergelerini içermektedir (3,4). Bu derlemede DIKi yeniden gözden geçirip güncel bilgiler sunmak, tani ve tedavisindeki özgül ve objektif ölçütleri vermek amaçlandi.